تفاوت مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی
مهندسی صنایع یکی از شاخه‌های مهندسی می‌باشد که به توسعه ٬ بهبود ٬ اجرا و ارزیابی سیستم‌های منسجم انسانی ٬ مالی ٬ اطلاعاتی ٬ تجهیزاتی ٬ انرژی ٬ ماده و فرایند می‌پردازد. مهندسی صنایع برپایه ترکیب و ادغام مبانی ریاضیات ٬ فیزیک و دانش‌های اجتماعی با متدهای مهندسی تحلیل و طراحی بمنظور تعیین ٬ پیش بینی و ارزیابی نتیجه بدست‌آمده از سیستم‌های مطبوع طراحی شده‌است.در سیستم‌های تولید ناب و بدون خطا (lean manufacturing) ٬ مهندسی صنایع در جهت حذف و کاهش منابع تلف شده از قبیل زمان ٬ پول ٬ ماده وانرژی نقش کلیدی دارد. همچنین علم مهندسی صنایع راجع به مدیریت عملیات، مهندسی سیستم ها، مهندسی تولید و مهندسی ساخت یا مهندسی سیستم های ساخت آگاهی می دهد؛ وجه تمایز مهندسی صنایع به شرکت داشتن نقطه نظرات دانش آموختگان آن در کارشان باز می گردد. این رشته عموما بعنوان مهندسی مدیریت یا مدیریت مهندسی، یا حتی مهندسی سیستم های سالم مطرح است.
تاریخچه
دورهٔ مهندسی صنایع از اواخر قرن نوزدهم میلادی در بسیاری از دانشگاههای دنیا ارائه می‌شود. اولین مرکز مهندسی صنایع در سال 1908 میلادی در دانشگاه پنسیلوانیا در کشور آمریکا ایجاد شد. اولین دکترای مهندسی صنایع در سال 1930 توسط دانشگاه کورنل (Cornell University) اعطا گردید. پدر علم مهندسی صنایع فردریک تیلور است.
تعریف وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری اطلاعات ایران از مهندسی صنایع به صورت زیر می باشد:
با پيشرفت سريع علم ,تکنولوژی و پيچيدگيهای روز افزون آن , بالطبع سيستمهای توليدی و خدماتی نيز گسترش يافته‌است ٬ ادارهٔ صحيح و مناسب و سيستماتيک اين گونه واحد‌ها مستلزم استفاده از تکنيک‌های علمی و پيشرفته‌است . مباحث توليد و خدمات چنان گسترش يافته‌است که رشته‌های مهندسی سنتی از قبيل شيمی ,راه و ساختمان , مکانيک و غيره پاسخگوی همه مسائل نيست.برای جبران چنين کمبودهايی در قرن حاضر به ويژه طی چند دههٔ اخير از پيوند رشته‌های گوناگون علوم مديريت ,اقتصاد و روشهای مهندسی , رشتهٔ جديدی به نام مهندسی صنايع بوجود‌آمده‌است.
گرایش‌ها
این رشته در دانشگاههای ایران دارای گرایشهای زیر در دوره کارشناسی است:
برنامه‌ریزی و تحلیل سیستم‌ها
تولید صنعتی
تکنولوژی صنعتی
ایمنی صنعتی
در دورهٔ کارشناسی ارشد گرایش مهندسی صنایع-صنایع و گرایش سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی و مديريت بهره‌وری وجود‌دارد.
مقالات مرتبط
مهندسی ارزش
مهندسی معکوس
درسها
درسهای اصلی مهندس صنایع در دوره کارشناسی:
استاتیک و مقاومت مصالح
روشهای تولید1و2
مونتاژ مکانیکی
طراحی و ایجاد واحدهای صنعتی
آزمایشگاه اندازه‌گیری دقیق
تحقیق در عملیات
احتمالات
آمار مهندسی
ارزیابی کار و زمان و زمان سنجی
برنامه‌ریزی و کنترل موجودی 1و2
برنامه‌ریزی تولید
برنامه‌ریزی و کنترل پروژه
اقتصاد خرد
اقتصاد كلان
اقتصاد مهندسی
اقتصادسنجی
شبیه‌سازی
کنترل کیفیت
مدیریت کیفیت
طراحی سیستم‌های اطلاعاتی
مدیریت کیفیت
نظریه سیستم‌ها
مدیریت استراتژیک
مدیریت طرح‌های توسعه
مدیریت تکنولوژی
فرایندها و روشهای تولید
طراحی قالب و جیگ و فیکسچر
برنامه ریزی CNC
برنامه ريزی نگهداری و تعميرات
درسهای مشترک دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد:
تحقیق در عملیات ۲
برنامه‌ریزی وکنترل تولید۲
روشهای تولید پیشرفته
رگرسیون
تئوری صف
درسهای دورهٔ کارشناسی ارشد( این درسها و درسهای مشترک در دانشگاههای مختلف در سطح ایران به صورت‌های گوناگونی ممکن است ارائه شوند.)
مديريت فازی
طراحی آزمایشها
تحلیل تصمیم گیری
پایایی
مدیریت پروژه
طراحی برای ساخت
برنامه‌ریزی زنجیره عرضه
برنامه‌ریزی پویا
سیستم‌های صف
سمینار کارشناسی ارشد
پروژه کارشناسی ارشد
اقتصاد مهندسی پیشرفته
آمار مهندسي پيشرفته
طراحی سیستم‌های صنعتی
بهینه‌سازی ترکیبی
تئوری فازی
مهندسی کیفیت
درسهای دوره دکتری: ( این دانشجویان می‌توانند از درسهای دورهٔ کارشناسی‌ارشد و مشترک نیز واحد بگیرند.)
امتحان جامع دکترا
تز دکترا
دستیار آموزشی
موقعیت های کاری
در حال حاضر موقعیت کاری مهندسین صنایع در ایران با توجه به در حال رشد بودن صنعت و پروژه‌ها بسیار خوب است.پاره‌ای از موقعیت‌های شغلی را میتوانید *اینجا ببینید.
منابع
ویکی پدیای انگلیسی
معرفی مهندسی صنایع
مهندسی صنایع عبارت است از اصول و تکنیک‌هایی که به منظور بهبود و طراحی و نصب سیستم‌های شامل انسان، مواد، انرژی و تجهیزات برای فراهم آوردن امکان تولید کالاها و ارائه خدمات به شکل کارا و مطلوب به کار می‌روند. برای بررسی و ارزیابی این سیستم‌ها دانش و مهارتهای علوم ریاضی – فیزیک و اجتماعی به همراه متون و تکنیک‌های طراحی مهندسی مورد نیاز است . بر خلاف سایر مهندسی‌ها که به ماهیت فنی فرآیندها می‌پردازند یک مهندس صنایع می‌کوشد با دید کلی و سیستماتیک و با دانش بسیار موثری که در پیشبرد هدف‌های سازمان دارد به مسائلی همچون بهره‌وری در مدیریت منابع انسانی روش‌ها و تکنولوژی بپردازد . در واقع مهندسی صنایع تنها مهندسی است که به عامل انسانی به عنوان یکی از مولفه‌های اصلی یک سیستم می‌نگرد. در نتیجه مهندسان صنایع برای امور برنامه‌ریزی و کنترل و بهبود فعالیت موسسات به خدمت گرفته می‌شوند. با توجه به اطلاعاتی که یک مهندس صنایع دارد بستر لازم را برای تعامل تخصصهای مختلف و کار گروهی به بهترین وجه ممکن ایجاد نموده و در نتیجه با عملکرد ویژه خود سعی در ارتقا و بهبود مستمر ( کایزن ) سیستم می‌نماید که این باعث سهولت کارها راحتی کارکنان کاهش هزینه‌ها ارتقا کیفیت و جلب رضایت مشتریان می‌شود .
تاریخچه مهندسی صنایع
اولین جرقه‌های مهندسی صنایع به عنوان یک تخصص با آغاز انقلاب صنعتی در ابتدای قرن نوزدهم زده شد. انقلاب صنعتی باعث به کارگیری نیروی انسانی بیشتر در صنایع و افول صنایع کوچک دستی شد . لذا با گسترش کارخانجات نیاز به تفکر مدیریتی و بهبود کیفیت بیش از پیش احساس شد . افراد بسیاری در جهت ارتقا کیفیت محصولات تلاش کردند . آدام اسمیتعلم اقتصاد پیشنهاد تقسم کار را داد . به موازات پیشرفت صنعت روشهای حسابداری و هزینه یابی تحلیل علمی و آزمایشات و اثبات‌های علمی در طراحی و ساخت ابزارآلات بکار گرفته شد . در نتیجه این پیشرفت ها مدیریت علمی به عنوان طرحی نو مطرخ شد. اولین تلاش برای علمی شدن مدیریت از امریکا آغاز شد. فردریک تیلور و همسرش لیلیان و هم‌عصران ایشان با فرموله کردن اصول اساسی به عنوان روشهای علمی مدیریت، مدیریت علمی را به جهان شناساندند . در سال 1912 انجمنی برای ارتقا و رشد مدیریت بنا نهاده‌شد که در سال 1915 انجمن تیلور نام گرفت. این انجمن از سال 1934 با عنوان انجمن مهندسی صنایع فعالیت خود را ادامه داد و به زودی مواد درسی و مدرک مهندسی صنایع مطرح گردید و در نهایت دانشکده‌های مهندسی صنایع ایجاد و توسعه یافتند.
تاریخچه مهندسی صنایع در ایران
در سال 1336 رشته مهندسی صنایع با نام رشته ماشین افزار تا مقطع کارشناسی ارشد در هنرسرای عالی در کنار رشته‌های جوش و مکانیک و عمران ( راه و ساختمان ) تدريس شد. به دنبال تأسیس اين مرکز تعلیم و تربیت حرفه‌ای، هنرستان صنعتی نمونه و دانشسرای عالی صنعتی پا به عرصه وجود گذاشتند که دوره‌های سه ساله كارشناسی برگزار می‌نمودند. در سال 48 نام رشته تغییر کرد و ماشین افزار تبدیل به تولید شد و هم اکنون نیز آن را به نام مهندسی صنایع می‌شناسیم ..
ضرورت و اهمیت مهندسی صنایع
امروزه با پیشرفت صنعت و جهانی شدن اقتصاد و با توجه به توانمندی‌های یک مهندس صنایع به اهمیت این رشته بیشتر واقف می‌شویم. یکی از مهم‌ترین مسائل در صنعت استفاده بهینه از منابع در دسترس می‌باشد .( منابع در دسترس شامل مواد منابع انسانی و ماشین آلات و…) همه این منابع برای رسیدن به کالای مطلوب هزینه‌هایی را در بردارد که باید این هزینه‌ها حداقل شوند. البته کیفیت کالا و خدمات نیز نباید فراموش شود و کلید حل این مسائل در دست یک مهندس صنایع است که با توانمندی‌های خود می‌تواند راه گشای آن باشد . مهندسی صنایع یک رشته مدیریتی نیست بلکه تخصص مهندس صنایع به عنوان ابزاری توانمند در خدمت یک مدیر قرار می‌گیرد یعنی بیشترین کمک به یک مدیر می‌تواند توسط مهندس صنایع انجام بپذیرد. البته با توجه به اطلاعات یک مهندس صنایع اگر بخواهند برای یک کارخانه از بین سه نفر با شرایط یکسان و رشته‌های تحصیلی مکانیک و برق و صنایع یک نفر را انتخاب کنند حتما مهندس صنایع را برمی گزینند.
ویژگی‌های مهندس صنایع
یک مهندس صنایع باید:
تفکر فراگیر داشته باشد تا بتواند با نگرشی سیستماتیک اجزائ سیستم را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده و به هم مرتبط سازد.
خلاقیت داشته باشد تا بتواند با توجه به اطلاعات خود (که مانند اقیانوسی از فنون و اطلاعات به عمق نیم متر است) به بهبود سیستم جاری و یا ارائه طرحی نو بپردازد.
یک رهبر گروه باشد تا بتواند علاوه بر طرح‌ریزی سیستم مورد نظر پیاده‌سازی و اجرا را نیز پی‌ریزی نموده و نقش رهبری گروه‌ها را به خوبی ایفا کند.
مدیریت زمان داشته باشد تا بتواند با توجه به اهمیت زمان در کارهای اجرایی خدمات و کالاها را با کیفیت عالی و در حداقل زمان ممکن ارائه دهد.
ارتقا دهنده بهره‌وری باشد تا به جای در جا زدن در جای خود و اکتفا به وضعیت فعلی با دانش خود سعی در افزایش بهره‌وری و بهبود وضعیت کاری (هرچند کوچک) بنماید .
مهندس صنایع علاوه بر موارد بالا باید خصوصیات رفتاری زیر را نیز در کار خود داشته باشد: صداقت امانت و قابلیت اعتماد در کار فعالیت و سعی و کوشش پیوسته مراعات محرمانه بودن اطلاعات کسب شده در طول انجام کار ارائه تحلیل‌های مالی و اطلاعات صحیح و کامل و به موقع و در صورت اشتباه شدن اقدام فوری نسبت به تجدید و تعویض آنها و نظارت و مراقبت مسئولانه از تمام منابع و دارایی‌های سپرده شده و تبعیت از تمامی قوانین جاری و آئین نامه‌های اجرایی حاکم. یک مهندس صنایع فعالیت هایی همچون: انتخاب و طراحی فرایند‌های ساخت , طراحی تسهیلات فیزیکی, طراحی و گسترش سیستم‌های برنامه‌ریزی و کنترل برای توزیع کالاها و خدمات, تولید, کنترل موجودی و کیفیت, تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات کارخانه، مدیریت پروژه, بررسی فنی و اقتصادی و بهینه‌سازی سیستم و سایر فعالیت‌های مربوطه را می‌تواند انجام دهد. یک مهندس صنایع در سیستم‌ها , مؤسسات و حرفه‌هایی همچون:
تولید, کشت و صنعت, کارخانجات, خدمات مشاوره‌ای, بانکداری, صنعت بیمه, شرکت‌های هواپیمایی, کشتیرانی, بیمارستان‌ها, خدمات شهری, استادیوم‌های ورزشی و یا هر مکان دیگری که نیاز به برنامه‌ریزی و هدایت و ارتقاء بهره‌وری دارد می‌تواند انجام وظیفه کند.
مهندسی صنایع در یک نظرسنجی جهانی با توجه به فاکتورهایی از قبیل درآمد, وجههٔ اجتماعی, موقعیت شغلی و .. به عنوان بهترین رشتهٔ مهندسی در بین سایر رشته‌های مهندسی انتخاب شده است. بر گرفته از : IEESOLUTIONS MAY-1999
زمینه‌های کاری مهندسی صنایع
مدیریت تولید Manufacturing management
از آن‌جایی که اعتبار هر کشور صنعتی به توانایی آن کشور در تولید موثر بستگی دارد در کشورهای صنعتی به این گرایش توجه بسیاری می‌شود. مهندسان تولید در راستای کسب مزیت‌هایی در رقابت‌های جهانی از مهندسی شیمی، مهندسی مکانیک و اقتصاد همراه با مهندسی صنایع بهره می‌گیرند تا مسایل طراحی توسعه و اجرای عملیات سیستم‌های تولیدی پیشرفته را به طور موثر حل کنند.
مدیریت مهندسی Engineering management
در چند دهه اخیر این زمینه پیشرفت زیادی داشته است. دلیل این پیشرفت را در سه سطح می‌توان دید. درسطح ملی تلاش برای رهبری تکنولوژیکی که از کمبود مواد اولیه بهره‌وری پایین و افزایش رقابت بین‌المللی ناشی می‌شود توسعه تکنولوژی‌های جدید و مدیریت سیستم‌های تکنولوژی را ایجاب می‌کند. در سطح صنعت مدیریت بدون مهندسی با مشکل روبرو شده‌است و نقش مهم مهارتهای مهندسی واطلاعات در مدیریت سیستم‌های مهندسی مشهود است. در سطح فردی مهندسانی که در نتیجهٔ موفقیت‌های فنی‌شان به مدیریت کشیده می‌شوند هر چقدر هم از نظر فنی قوی باشند برای رویارویی با پیچیدگی‌های مسيولیت مدیرت آماده نیستند.
سیستم‌های تولیدی Production systems
این زمینه بر روی طراحی و کنترل تولید توزیع و سیستم‌های خدماتی تاکید دارد و شامل طراحی کارخانه، طراحی حمل ونقل، برنامه‌ریزی تولید کنترل موجودی و برنامه‌ریزی و کنترل تولید و توزیع می‌باشد.
مهندسی مالی Financial engineering
مهندسی مالی برای کسانی که مایل به كار بانکداری، مدیریت مالی و امور مشاوه‌ای مالی هستند طراحی شده‌است.آموزش در این زمینه شامل فرآیندهای احتمالی بهینه‌سازی محاسبات و بازارهای مالی و کاربرد آنها می‌باشد.مهندسی مالی یکی از گرایشهای مهندسی صنایع در دوره کارشناسی ارشد می‌باشد.برای اطلاعات بیشتر در مورد این دوره میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید: http://www.betsaonline.com/FinancialEng/faFinancialEngineering.pdf
مهندسی کیفیت Quality engineering
به دلیل رقابت روز افزون بین‌الملی که توجه به بهبود کیفیت محصولات و خدمات را اجتناب ناپذیر ساخته است و به دلیل پیچیدگی روزافزون سیستم‌های تولیدی و خدماتی كنونی، مهندسان بايد بتوانند با ابزارهای فنی و مدیریتی سیستم‌های کیفیت را اجرا و هدایت کنند. گرایش مهندسی کیفیت در مهندسی صنایع تلاش درجهت تربیت چنین افرادی دارد. آموزش در این زمینه برمبنای بهبود کیفیت، استراتژی‌های کیفیت سازمانی و روشهای آماری تاکید دارد.
مهندسی سیستم‌های اطلاعاتی Information systems engineering
این گرایش برای کسانی طراحی شده است که مایل به یادگیری مهارتهای مهندسی و مدیریتی با تاکید بر سیستم‌های اطلاعاتی و محاسباتی هستند علاقه‌مندان به این گرایش با توانایی‌های نظیر برنامه‌نویسی کامپیوتر و مهارتهای مربوط به سیستم های اطلاعاتی و آشنایی با نرم‌افزارهای متفاوت قادرند سیستم‌های اطلاعاتی را برای کنترل زنجیره عرضه تولید و تجارت طراحی کنند.
به جز اين زمینه‌های شغلی بيشترین حیطه کاری مهندسین صنایع (به خصوص در کشورمان ایران) کارخانجات و سازمان‌های تولیدی می‌باشد.
دامنهٔ حیطه‌های کاری مهندسی صنایع به سرعت با گذشت زمان گسترش یافته و زمینه‌های کاری مهندسی صنایع روز به روز افزایش می‌يابد.
گرایش های مهندسی صنایع
رشته صنایع دردورهٔ کارشناسی دارای چهارگرایش زير است:
برنامه‌ریزی و تحلیل سیستم‌ها
تولید صنعتی
تکنولوژی صنعتی
ایمنی صنعتی
البته گرایشهای ذکرشده در سطح کارشناسی تفاوت چندانی با یکد یگر ندارد، چرا که دانشجویان هر یک از گرایشهای فوق ازمیان 142 واحدی که دردورهٔ کارشناسی می‌گذارنند تنها 10 تا 15 واحد متفاوت با یکدیگر دارند(گرایش ایمنی صنعتی با 25 واحد اختصاصی متفاوت، بیشترین تفاوت راباگرایش‌های دیگر دارد). دانشجویان می‌توانند واحدهای متفاوت را نیز در 8 واحد اختیاری خویش انتخاب کرده و بگذرانند. برای مثال فارغ‌التحصیل گرایش تولید صنعتی می‌تواند به جای گرایش تحلیل سیستم‌ها فعالیت کند .
قبل ازبررسی چهارگرایش، لازم می دانیم دروس مشترک بین گرایش های مختلف مهندسی صنایع یادآورشویم:
ریاضی، معادلات دیفرانسیل، برنامه نویسی کامپیوتر، محاسبات عددی، فیزیک، شیمی عمومی با آزمایشگاه، مبانی مهندسی برق با آزمایشگاه، اقتصاد مهندسی، نقشه‌کشی صنعتی، استاتیک، مقاومت مصالح، علم مواد، اقتصاد عمومی، اصول حسابداری و هزینه‌یابی، ارزیابی کار و زمان، طرح‌ریزی واحدهای صنعتی، برنامه‌ریزی و کنترل تولید و موجودی، کنترل پروژه، کنترل کیفیت آماری، تحقیق در عملیات، روشهای تولید، تئوری احتمالات و کاربردهای آن،آمار مهندسی، آزمایشگاه اندازه‌گیری دقیق، کارگاه ماشین ابزار(ماشین افزار)، کارگاه عمومی جوش، کارگاه ریخته گری
گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها
گرایش برنامه‌ریزی و تحلیل سیستم‌ها تا حدودی جنبه نرم‌افزاری دارد و بیشتر به ارائهٔ راه‌کارهای سیستماتیک می‌پردازد. در واقع هدف این گرایش تربیت کارشناسانی است که بتوانند با بهره‌گیری از روشهای جدید و سیستماتیک و مدل‌های ریاضی، مسائل واحدهای صنعتی/ خدماتی را تجزیه و تحلیل نموده و بهترین رهنمودها را برای استفاده از منابع موجود در عملکرد اجزاء تشکیل سیستم ارائه بدهند. به بیان بهتر، مهندس تحلیل سیستم‌ها در واقع اطلاعات جمع‌آوری‌شده را با استفاده از نرم‌افزارهای مختلف و مدل‌های ریاضی تجزیه و تحلیل نموده، سپس موارد به‌دست آمده را تنظیم و ثبت کرده و در اختیار واحدهای مختلف قرار می‌دهد(در قالب های مناسبی مانند جداول و نمودارها). برای مثال در یک سیستم صنعتی با جمع‌آوری اطلاعات و هماهنگ کردن ارگان‌ها و سیستم‌های مختلف (سیستم‌های کیفیت، سیستم‌های مالی، سیستم‌های تدارک، سیستم‌های حسابداری و…) و ارائه چارتی کامل از آنها، سعی برآن دارد تا سیستم‌را از نظر مدیریت زمانی(زمان‌سنجی) بهبود بخشیده، تقسیم کار را به بهترین نحو بین نیروی انسانی و ماشین‌آلات انجام داده تا بیکاری در سیستم‌ها کاهش یابد (مثلا در مورد ماشین‌آلات بررسی و ثبت نواقص، ضعف قطعات و علت از کارافتادگی آنها از جمله این فعالیت ها است) سپس خط تولید را موازنه کرده و نقاط گلوگاهی را مشخص می‌نماید تا خروجی با حداقل هزینه، بهبود یافته و متعادل شود.
به طور کلی، مهندسی تحلیل سیستم‌ها نسبت به سایر گرایش‌ها به بررسی جامع‌تر و کلان‌تر پروژه‌ها و سیستم‌ها می‌پردازد.
دروس تخصصی گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها
زبان تخصصی،برنامه ريزي توليد و كنترل موجودي،طرحريزي واحدهاي صنعتي ، برنامه ریزی حمل و نقل، اصول شبیه سازی، تحلیل سیستم ها، کار برد کامپیوتردر مهندسی صنایع، پروژه پایا نی اصول مدیریت وتئوری سازمان ، سیستم های اطلاعاتی ، کنترل مدیریت وکارآموزی.
گرایش تولید صنعتی
گرایش تولید صنعتی فن به کارگیری مهارتهای تکنیکی− اقتصادی و استفادهٔ موثر و نظام یافته از نیروی انسانی، زمان، ماشین آلات، ساختمان و مواد به منظور تولید کالا با کیفیت مطلوب است. مهندس تولید صنعتی با استفاده از علوم مختلفی که کسب کرده قادر است با تجزیه و تحلیلی که پیرامون برنامه ریزی تولید، کنترل و مدیریت پروژه، کنترل کیفیت، بهبود کارایی تولیدو نیز طرح ریزی های گوناگونی که درواحدهای اجرایی انجام می‌دهد امکان موثر تر به تولید رسیدن فراورده‌ها یا عرضه مطلوب تر خدمات راپدید آورد انتخاب ترکیب مناسب ازمحصولات تولیدشده توسط یک کارخانه برای به حداکثر رساندن سود کارخانه، قسمتهای مختلف یک کارخانه به چه ترتیبی ساخته شوند تا حداقل جابجایی مواد ومحصولات رابا حداقل ضایعات داشته باشند،تدابیرلازم برای ثبات کیفیت محصولات کارخانه ،برنامه ریزی و کنترل موجودی ها،کنترل کیفیت،راه‌های موثربه تولیدرسیدن فراورده‌ها یاعرضه مطلوب ترخدمات ازکارهایی است که یک مهندس تولید صنعتی می‌تواند انجام دهد او می‌تواند به گونه‌ای یک نظام اجرایی را برنامه ریزی کند که چند هدف متفاوت و گاه متضاد درقالبی بهینه تحقیق پیدا نماید . مثلاً قیمت هاکاهش یافته،ارزش افزوده بالا رفته،حمل ونقل ها کم شده موجودی های محدودتری ذخیره شده ودرعین حال قابلیت اطمینان بالا تری نیز برای حفظ رقابت پذیری وجود داشته باشددرواقع هدف این گرایش تربیت مدیران تولید واحدهای صنعتی است.
دروس تخصصی گرایش تولید صنعتی
زبان تخصصی،پروژهٔ طراحی ایجاد صنایع، مهندسی فاکتورهای انسانی، برنامه ریزی تولید،برنامه ریزی وکنترل تولیدوموجودی، کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع،برنامه ریزی نگهداری وتعمیرات، اصول مدیریت و تئوری سازمان،پروژه،کارآموزی.
گرایش ایمنی صنعتی
گرایش ایمنی صنعتی یکی از گرایش های تازه تأسیس مهندسی صنایع در ایران می‌باشد . تکنیک ایمنی صنعتی به وسیلهٔ مهندسین قابل اعتماد برای اولین بار دراواخرسال 1950میلادی جهت ارزیابی ایمنی سیستم های نظامی و تعیین مشکلات ناشی از غیر نرمال کارکردن آنها پایه گذاری شد و بعد از آن استفاده ازاین روش به سرعت افزا یش یافت، به طوری که در ایالات متحدهٔ آمریکا و فرانسه ازآن به ترتیب برای ارزیابی ایمنی هواپیماهای کنکورد وایرباس استفاده شد و بعدها نیز این تکنیک به ارزیابی ایمنی صنایع هسته‌ای توسعه یافت . شاید تصور اینکه ایمنی و بهداشت حرفه‌ای می‌تواند نقش بسزایی در بهره وری بسیاری از واحدهای صنعتی داشته باشد برای اکثر افراد مشکل باشد. بدیهی است با وجود تمام مزایا و منافعی که گسترش و توسعه صنعت برای نسل بشربه دنبال داشته است، سرمنشا خطرات و نارسائی های مختلف نیز بوده است که آمار نگران کننده و بعضا وحشتناک حوادث کوچک و بزرگ که هر لحظه در گوشه‌ای از این دنیای پهناور رخ می‌دهد بیان کنندهٔ همین امر است . این گرایش تلفیقی از مهندسی و بهداشت می‌باشد و مهندسین این گرایش با کاهش آسیب ها و خطرات انسانی محیط کار،ماشین آلات، مواد خام و نظم و نظافت کارگاهی سعی بر بهره ور کردن واحدهای صنعتی یک کارخانه را دارند . برای توضیح بیشتر فرض کنید اگر یک فرد در کارخانه دچار صدمه‌ای شود عواقبی همچون افسردگی فرد و سایر کارکنان،از کار افتادگی، به وجود آمدن محدودیت های اقتصادی برای فرد، توقف دستگاه یا قسمتی که فرد مشغول است (حتی برای مدتی کوتاه )، افزایش مخارج (درمانی و تعمیری) آن واحد و در نتیجه کاهش کیفیت و بهره وری را به دنبال دارد. ازاین رو توجه به اصول ایمنی و بهداشت حرفه‌ای اهمیت ویژه‌ای می‌یابد .(چون نتیجه تمام موارد فوق به افزایش بهره وری واحدهای صنعتی خواهد انجامید.) و اهمیت نیاز به این گرایش درصنعت بیشتر روشن می‌شود.
دروس تخصصی گرایش ایمنی صنعتی
ایمنی در برق، اعلام و اطفاء حریق، دیگها و ظروف تحت فشار ، عوامل شیمیایی محیط کار ،حفاظت صنعتی (ایمنی صنعتی)، مهندسی احتراق، گاز رسانی، کارآموزی.
مدیریت صنعتی :
دوره کارشناسی مدیریت صنعتی یکی از دوره های تحصیلی آموزش عالی است و هدف از تشکیل این دوره آموزش نیروی انسانی متخصص مورد نیاز کارخانه ها،موسسه ها و شرکت های دولتی و خصوصی و نیز آشنایی دانشجویان با کاربرد روشهای علمی در مدیریت است.
صنعت و بازار کار
شرکت کنندگان در این دوره افزون بر آشنایی با مسائل نظری دانش مدیریت صنعتی ،با کاربردهای این رشته و همچنین بکارگیری نرم افزارهای مرتبط و موثر مدیریت آشنا می شوند . بدین ترتیب خلاء ارتباطی بین کادر کارشناسی ماهر و مدیریت موسسه ها به حداقل ممکن خواهد رسید . فارغ التحصیلان این رشته می توانند در قسمتهای مدیریت تولید،اداره حفاظت فنی و قسمت کنترل مرغوبیت کالا مشغول به کار شوند.
گرايش مديريت صنعتي:
حضور يک کارشناس مديريت صنعتي که مسوليت نيروي انساني را بر عهده بگيرد، در هر واحد صنعتي ضروري است تا وي بتواند با استفاده از دانش خويش، مشارکت، مهارت و انگيزه نيروي انساني واحد صنعتي مورد نظر را افزايش دهد. يکي از علل عدم موفقيت صنايع ما اين است که اکثر مسولين واحدهاي صنعتي، فارغ التحصيل مديريت صنعتي نيستند. مديريت صنعتي داراي سه بعد اصلي فني و تکنيکي، بعد مالي و بعد رفتاري و اجتماعي مي باشد. در رشته مهندسي صنايع دانشجويان بيشتر به مطالعه بعد فني و تکنيکي صنايع مي پردازند اما رشته مديريت صنعتي به دو بعد مالي و رفتاري صنايع تاکيد بيشتري دارد.
موقعيت شغلي در ايران:
يک فارغ التحصيل رشته مديريت نبايد انتظار داشته باشد که از همان بدو امر به عنوان مدير يک شرکت يا کارخانه مشغول به کار گردد. چون بخشي از مطالب و محتواي کلاسهاي مديريت بايد به عنوان تجربه از محيط و سازمانهاي جامعه گرفته شود. بنابراين فارغ التحصيل اين رشته در ابتدا بايد به عنوان يک کارشناس در رده هاي پايين تر وارد بازار کار شده و سپس به مرور پله هاي ترقي را طي کند. فارغ التحصيل مديريت دولتي مي تواند در موسسات دولتي و عمومي و خدماتي مشغول به کار گردد. مديريت بازرگاني در سازمانهاي اقتصادي و بازرگاني فعاليت کند و مديريت صنعتي براي کار در سازمانهاي صنعتي و توليدي مناسبتر است. به دليل نياز به نيروي کار متخصص در صنعت جهانگردي کشور، تمامي دانشجويان گرايش مديريت جهانگردي جذب بازار کار مي شوند و مي توانند در دفاتر خدمات مسافرتي به عنوان مدير فني يا تورگردان و يا در سازمان ايرانگردي و جهانگردي وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامي مشغول به کار گردند. علاوه بر شرکتهاي بيمه دولتي که به متخصصان رشته مديريت نياز دارند، شرکت هاي بازرگاني و حمل و نقل که در ارتباط با تجارت بين المللي هستند نيز فارغ التحصيلان گرايش مديريت بيمه را جذب مي کنند.
منبع : ویکی پدیا
