تصویری از سردر دانشگاه صنعتی اصفهان

معرفی اجمالی دانشگاه صنعتی اصفهان

دانشگاه صنعتی اصفهان از دانشگاه‌های صنعتی مهم و مطرح کشور است؛ این دانشگاه در سال 1356 فعالیت‌های آموزشی خود را به عنوان واحد تابعه دانشگاه صنعتی شریف (صنعتی آریامهر سابق) رسماً آغاز کرد و در سال 1357 از دانشگاه صنعتی شریف منفک و به عنوان دانشگاهی مستقل ادامه فعالیت داد. استقرار دانشگاه در شهر صنعتی اصفهان و قرارگیری در مجاورت شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، در بالابردن کیفیت آموزشی، پژوهشی و تحقیقاتی آن نقش مهمی دارد.
پردیس بزرگ دانشگاه صنعتی اصفهان در بزرگراه صنعتی اصفهان و در مجاورت کمربندی خمینی‌شهر قرار دارد.
طبق وبگاه دانشگاه، تاکنون حدود 600 پروژه پژوهشی و صنعتی در این دانشگاه ارائه و 7 پژوهشکده به قرار زیر در آن دایر شده است:
پژوهشکده فاوا، پژوهشکده اویونیک، پژوهشکده علوم و فناوری زیر‌دریا، پژوهشکده فولاد، نانو فناوری و مواد پیشرفته، آب و فاضلاب، و زیست فناوری و مهندسی زیستی
تعدادی از پژوهشکده‌ها و مراکز پژوهشی و تحقیقاتی این دانشگاه در حوزه‌هایی قطب علمی کشور محسوب می‌شوند از جمله این قطب‌های علمی می‌توان به زیردریا، رادار، حسگرها و شیمی سبز، بیوتکنولوژی، فناوری در صنعت فولاد، مدیریت ریسک و بحران‌های طبیعی، و زیست‌فناوری و مهندسی زیستی اشاره کرد.
آن‌گونه که در وبگاه دانشگاه در سال 1403 مندرج شده است، این دانشگاه با دارابودن حدود 500 عضو هیئت علمی و 194 رشته تحصیلی، در حال آموزش و خدمت‌رسانی به بیش از 10000 دانشجو شامل 4000 دانشجو در مقطع تحصیلات تکمیلی است.
این دانشگاه از 15 دانشکده (شامل یک دانشکده تابعه) به قرار زیر تشکیل شده است:
دانشکده علوم ریاضی، دانشکده شیمی، دانشکده فیزیک، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشکده مهندسی حمل و نقل، دانشکده مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی صنایع و سیستم‌ها، دانشکده مهندسی عمران، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشکده مهندسی معدن، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشکده مهندسی منابع طبیعی، دانشکده مهندسی مواد، دانشکده مهندسی نساجی، و دانشکده فنی مهندسی گلپایگان
دانشکده شیمی در ابتدا در قالب بخش شیمی، از قدیمی‌ترین بخش‌های دانشگاه است که همزمان با تأسیس دانشگاه راه‌اندازی شد؛ و هر چند در سال‌های ابتدایی صرفاً به ارائه دروس شیمی به دانشجویان دیگر رشته‌ها می‌پرداخت با این‌همه فعالیت‌های پژوهشی این بخش از دانشگاه از همان زمان آغاز شد و اولین آزمایشگاه پژوهشی دایرشده در دانشگاه مربوط به همین بخش است. این بخش در سال‌های 64-1363 رسماً به یک دانشکده مستقل تبدیل شد و شروع به پذیرش دانشجو کرد. طبق اعلام وبگاه دانشگاه در سال 1403، این دانشکده دارای 25 عضو هیئت علمی و بیش از 250 دانشجوی کارشناسی و بیش از 270 دانشجو در مقطع تحصیلات تکمیلی است و از 4 گروه آموزشی شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک، و شیمی معدنی تشکیل شده است. دانشکده شیمی با دارابودن پژوهشکده و مراکز تحقیقاتی فعال، هم در بخش آموزشی و هم در بخش پژوهشی از دانشکده‌های مطرح شیمی کشور محسوب می‌شود و به عنوان قطب علمی حسگرها و شیمی سبز در کشور شناخته می‌شود.
دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر یکی از 5 بخش اولیه در زمان راه‌اندازی دانشگاه در سال 1356 بود. این داشگاه طبق وبگاه دانشگاه اکنون دارای حدود 70 عضو هیئت علمی است که در گروه آموزشی مشغول آموزش دانشجویان‌اند. گروه‌های آموزشی شامل الکترونیک، قدرت، کنترل، مخابرات، بیوالکتریک، نرم‌افزار و فناوری اطلاعات، و معماری، هوش مصنوعی و رباتیک می‌شود. این دانشکده با حدود 1800 دانشجو، علاوه بر برگزاری دوره کارشناسی، در دوره تحصیلات تکمیلی با حدود 600 دانشجو به ارائه 10 رشته-گرایش تحصیلی به قرار زیر می‌پردازد:
مهندسی برق گرایش‌های مدارهای مجتمع الکترونیک، مخابرات میدان و موج، الکترونیک قدرت و ماشین‌های الکتریکی، مخابرات سیستم، شبکه‌های مخابراتی، کنترل؛ مهندسی پزشکی گرایش بیوالکتریک؛ مهندسی کامپیوتر گرایش‌های معماری سیستم‌های کامپیوتری، هوش مصنوعی و رباتیک، و نرم افزار.
دانشکده مواد نیز همزمان با تأسیس دانشگاه راه‌اندازی شد و در ابتدا تحت نام دانشکده مواد و انرژی در یک ساختمان مشترک با چند دانشکده دیگر قرار داشت که با گسترش یافتن دانشگاه این بخش‌های مختلف از جمله بخش مواد، از یکدیگر منفک و هر کدام به ساختمانی مجزا با امکانات و فضای آموزشی و پژوهشی گسترده‌تری منتقل شدند. دانشکده مواد اکنون در 3 گروه آموزشی فرایند و فراوری، مهندسی سطح و خوردگی، و مواد پیشرفته دوره تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری و پسادکتری را برگزار می‌کند. از جمله اقدامات و موفقیت‌های پژوهشی این دانشکده ایجاد قطب علمی فولاد کشور، مشارکت در تأسیس پژوهشکده‌های فولاد و نانوفناوری و مواد پیشرفته است. گرایش‌های ارائه‌شده در رشته مهندسی مواد مقطع کارشناسی ارشد این دانشکده شامل جوشکاری، استخراج فلزات، بیومتریال، انتخاب و شناسایی مواد، خوردگی، و ریخته‌گری می‌شود.
دانشکده کشاورزی از باسابقه‌ترین دانشکده‌های دانشگاه که در سال 1356 راه‌اندازی شد. طبق وبگاه دانشگاه، این دانشکده با حدود 75 عضو هیئت علمی دارای 10 گروه آموزشی علوم دامی، علوم و صنایع غذایی، گیاه‌پزشکی، مهندسی آب، مهندسی بیوسیستم، بیوتکنولوژی کشاورزی، توسعه روستایی، تولید و ژنتیک گیاهی، علوم باغبانی، و علوم خاک است. در این دانشکده بیش از 600 دانشجوی کارشناسی، 400 دانشجوی کارشناسی ارشد و 290 دانشجو در مقطع دکتری مشغول به تحصیل‌اند. این دانشکده از جامع‌ترین دانشکده‌های کشاورزی کشور به لحاظ ارائه‌ی هم رشته-گرایش‌های متنوع تحصیلی و هم مقاطع تحصیلی در این حوزه است. رشته‌هایی مانند مهندسی توسعه روستایی، مهندسی بیوتکنولوژی (زیست‌فناوری)، علوم و مهندسی آب، علوم و مهندسی باغبانی، علوم و مهندسی خاک، مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، مهندسی علوم دامی (گرایش‌های تغذیه، فیزیولوژی، و اصلاح نژاد)، مهندسی علوم و صنایع غذایی، مهندسی گیاه‌پزشکی، مهندسی مکانیک بیوسیستم و … در این دانشکده ارائه می‌شود.
دانشکده مهندسی مکانیک از اولین دانشکده‌های دانشگاه صنعتی اصفهان است؛ این دانشکده علاوه بر فعالیت‌های آموزشی در حوزه پژوهش‌های نوین مهندسی مکانیک همچون مکانیک محاسباتی، مکاترونیک، کنترل و رباتیک، انرژی‌های تجدیدپذیر، نانوفناوری، فرآیندهای ساخت قطعات دقیق و کاربرد لیزر در ساخت قطعات بسیار فعال است. آن‌گونه که در وبگاه دانشگاه آمده است این دانشکده با با بیش از 40 عضو هیئت علمی در 4 گروه آموزشی حرارت و سیالات، مکانیک جامدات، ساخت و تولید، و سیستم‌های دینامیکی و مکاترونیکی فعالیت می‌کند. در این دانشکده بیش از 700 دانشجوی کارشناسی، 400 دانشجوی کارشناسی ارشد و 100 دانشجوی دکتری اشتغال به تحصیل دارند. این دانشکده رشته مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی و گرایش‌های متنوع این رشته شامل دینامیک کنترل ارتعاشات، ساخت و تولید، تبدیل انرژی، طراحی جامدات، و طراحی کاربردی – مکانیک جامدات در مقاطع تحصیلات تکمیلی را ارائه می‌دهد.
دانشکده فنی و مهندسی گلپایگان در سال 1374 زیر نظر دانشگاه اصفهان فعالیت خود را آغاز کرد و در سال 1399 به عنوان یک دانشکده اقماری به دانشگاه صنعتی اصفهان ملحق شد. طبق اعلام وبگاه دانشگاه، اکنون این دانشکده با حدود 45 عضو هیئت علمی از 7 گروه آموزشی مهندسی مکانیک، مهندسی صنایع، مهندسی مواد، مهندسی برق و کامپیوتر، و علوم پایه و معارف اسلامی تشکیل شده است و رشته‌های مهندسی مطابق با گروه‌های آموزشی در مقطع کارشناسی را ارائه می‌دهد. در این دانشکده دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی مواد و مهندسی مکانیک نیز برگزار می‌شود.
جایگاه دانشگاه صنعتی اصفهان در رتبه‌بندی‌های دانشگاهی
در رتبه‌بندی جهانی پایگاه استنادی جهان اسلام (ISC) که همه انواع دانشگاه‌ها را دربرمی‌گیرد این دانشگاه با احراز رتبه 1000 – 901 جهانی جایگاه 9 کشوری را به خود اختصاص داده است.
در رتبه‌بندی موضوعی کیو.اس (QS) سال 2024 این دانشگاه در حوزه موضوعی مکانیک، هوافضا و ساخت و تولید با احراز رتبه 500-451 جهانی در جایگاه هفتم کشوری قرار دارد و در حوزه موضوعی شیمی با کسب رتبه 550-501 جهانی در جایگاه ششم کشوری قرار دارد.
در بین ده دانشگاه برتر کشور در معیار پژوهش در رتبه‌بندی جهانی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در سال 2023، این دانشگاه حضور دارد و رتبه 6 را به خود اختصاص داده است.
بر اساس رتبه‌بندی موضوعی تایمز سال 2024، این دانشگاه در چند حوزه موضوعی جایگاه شایان توجهی به خود اختصاص داده است که به قرار زیر است:
در حوزه موضوعی علوم زیستی در رتبه 600-501 جهانی و در جایگاه 4 کشوری
در حوزه موضوعی علوم کامپیوتر در رتبه 600-501 و در جایگاه 7 کشوری